Aan het einde van een aikido-les zeggen de aikidoka tegen de sensei en elkaar "Domo arigato gozaimasu/mashita" (altijd in hiragana: どうもありがとうございます of どうもありがとうございました)
Ze doen dit gewoonlijk meteen na het buigen, en het is zo nog deel van de les.
Wat heeft dat te betekenen?
-- domo(u) : zeer veel
-- arigato(u) : dank
-- gozaimasu/gozaimashita : beleefdheidsvorm naar anderen die je hoger acht dan jezelf.
(Het verschil tussen gozaimasu en gozaimashita, is dat de laatste vorm de verleden tijd uitdrukt, waarmee je uitdrukt: heel veel dank voor wat je reeds hebt gekregen/meegemaakt/geleerd, etc. maar wat nu voorbij is.)
Dit zeg je niet alleen tegen de sensei, maar ook tegen elkaar! Want je bent partners op de tatami, en dús elkaars 'instrument' om veel te leren. In aikido-kringen wordt dat soms nogal eens beperkt tot de dank aan de sensei en sempai, maar dat is een erg beperkte visie op leren in budo.
Dankbaarheid. Het is een houding die judoka zich ook wel eens zouden mogen aantrekken eigenlijk. Sommige judoka zeggen wel vriendelijkheden tegen de sensei/trainer in de sfeer van 'bedankt, fijne les', maar er is bij de meesten geen echte houding van dankbaarheid zichtbaar. Wat zich dan ook uit in verdere omgangsvormen uiteraard. Ik heb met een groot aantal mede-judoka wél echt zo'n dankbaar gevoel, en we zeggen dat ook vaak tegen elkaar.
Eigenlijk is dat weglaten van dankwoorden niet alleen zwak vanuit de Japanse tradities, waar respect/eerbied (rei) en dankbaarheid bij elkaar horen als ying en yang, maar ook vanuit een gewone houding waarin we beseffen dat judo LEREN is en dat we dus dankbaar zijn voor alle waardevolle LESSEN die we als mens hebben gekregen van de keiko/training. Het mógen hebben van de les is geen vanzelfsprekendheid, althans, dat zou het niet moeten zijn. Vind ik.
De Japanse begroetingsrituelen zijn best rijk van inhoud. Niet alleen het buigen en rei zeggen is essentieel, maar ook het bezinnende mokuso, kiotsuke, de concentratie (muga mushin), én een afsluitende dank aan elkaar. Het is deel van de geest van het judo, die zich tijdens de keiko uitdrukt in de wijze waarop men bewust met elkaar omgaat.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten