De sensei opent de deur maar jij gaat binnen

De titel van dit blogje is de vertaling van het Facebook-plaatje dat Budo Arashi Club in Novi Ligure (IT) gisteren plaatste. Het is een ju-jutsu-club, maar ook daar hebben ze wijsheid om te delen.

Il Maestro apre la porta ma sei tu ad entrare: "de sensei opent de deur maar jij bent degene die binnengaat".

Het is typisch voor de judo-traditie dat grote judoka vermelden 'onder wie' ze getraind hebben in hun leven. Leerlingen van de grote Japanse sensei vertellen met een zekere trots wie hun leermeester was. Soms hebben die grote meesters bijna mythische proporties. Ik ben ook trots op mijn leraren hoor, alle waardering! Maar ik weet van mijn huidige sensei dat hij heel vaak zegt: "Maar je moet het zelf doen!" Hij geeft zijn judoka dan ook op een vriendelijke manier op hun flikker, "want er moet wel gewerkt worden". En dat gaat hij niet voor je doen. Kán hij ook niet.

Wel is waar, wat ook een andere mooie spreuk op dezelfde Italiaanse Facebook-pagina zegt: 

Il vero maestri non insegna il suo sapere, ma l'amore per il sapere: "De ware sensei onderricht niet zijn eigen kennis, maar de liefde voor het kennen". En dat is het geheim van sommige judoclubs. Waarom trekken mensen naar de ene wel en de andere niet? Waarom komen sommige judoka uit de verf bij sensei A en bij sensei B niet op hun top? Waarom kan de ene sensei alles eisen van een judoka, zodat hij héél diep gaat, terwijl de zogenaamde 'topcoach' geen klap bereikt?
Uiteindelijk is het met judo zoals het met zoveel dingen in het leven gaat: het moet liefde worden, passie. Vuur moet er uit spatten anders brandt het niet. Dat hebben muzikanten en kunstenaars, dat hebben judo-sensei. Het papiertje judoleraar A of B is nodig, maar de liefde om te groeien leer je niet op school. Laat staan dat je de perfecte judoka wordt.

Als de sensei je de liefde voor de echte judo-kennis kan overbrengen, kan hij ook de judoka motiveren om "binnen te gaan". Niet hij staat op de mat in jouw plaats, jij doet het, maar hij is degene die je motiveert om er keer op keer te staan. En zo hebben die leerlingen van Hirano en Michigami ook geleerd. Ze zijn trots dat deze mannen ze afgebeuld hebben. Dat ze ondanks de harde lessen in die tijd nu nóg dankbaar zijn, betekent dat ze een gigantische motivatie hebben overgedragen, naast hun sublieme technische kennis.

Laten ook wij dankbaar zijn als we zulke sensei mogen hebben. En laten we in het verlengde daarvan ons toch bezinnen of de weg die tegenwoordig wordt ingeslagen in het 'topjudo' wel de goede weg is.  Je kunt alleen topjudo krijgen, als er een sensei naast staat die de judoka echt weet te motiveren.  Dat kun je niet afdwingen, dat moet een vonk zijn die overslaat. Waar de vonk niet is, komt er geen vuur. En waar geen vuur is, gaat de judoka niet verder door de deur, ontstaat er geen verlangen om te groeien.

In Italië hebben ze iets begrepen van het geheim...