zondag 30 maart 2014

Jutsu 術 of do 道?

Achter het Japanse kanji (jû) kun je twee andere kanji zetten. Jutsu 術 of do 道. Vaardigheid of weg, beide met zachte flexibiliteit?

We kunnen proberen op een hele westerse manier beide begrippen tegenover elkaar te zetten of de één tot 'beter' te verklaren dan de ander. Want ju-do is veel edeler als 'weg' en levensprincipe dan ju-jutsu wat alleen focust op 'vaardigheid en techniek' hè? Jaja... wat stereotiep.

Allereerst is het in het alledaagse trainen in de dojo niet zo zichtbaar dat judoka minder bezig zijn met vaardigheid en techniek dan jujutsuka. Ze doen dingen die een beetje verschillen van elkaar, afhankelijk van stijl en dojo. Maar verder? Kun je aan judoka zien dat ze op weg zijn dan? Waarheen dan? Naar een medaille of volgende graad?

Voor Japanners is het een schijntegenstelling. En voor mij eigenlijk ook.

Voor een Japanner is het hele leven één grote weg, een ontwikkeling, een project. Met allerlei facetten die allemaal bij die weg horen. Kenmerkend voor die ene weg is, dat alle elementen samen een orde geven, een richting, een samenhang. Al die afzonderlijke onderdelen van ons leven hebben een structuur en die wordt uitgedrukt in wat we doen en laten. Deel van die structuur, is dat we bepaalde dingen in een zekere volgorde doen. Alleen al om onze projecten te laten slagen, voor onszelf en in samenhang met anderen. Je doet niet zomaar wat, niet in het verkeer, niet in de keuken, niet in je dagorde, niet in je tuin, niet op de mat. Al die onderdelen, met hun ordening, mag je een 'dô' noemen. Daarom zien de Japanners niet alleen ju-do en ken-do als 'wegen' met een orde, maar ook bijvoorbeeld thee ceremonie (sado, 茶道), en de manier waarop je de tuin ordent, een bloemstuk maakt (kado 華道, weg van ikebana), calligrafie (shodo 書道), of de wijze waarop je een handdoek vouwt. Zo hoort het en met een bepaalde reden. En daarom wordt ook een hakama op een bepaalde manier gevouwen, bijna ritueel precies. Eigen aan het typisch-Japanse karakter om alles ritueel te beleven.
Ook jujutsuka doen hun gevechtskunst dus op een bepaalde manier, en zij bewandelen dus ook een bepaalde weg, een ordening. Met hun eigen doelen: het uitschakelen van een tegenstander.  Daarbij hebben ze bepaalde vaardigheden nodig (jutsu) maar die heeft een judoka dus ook nodig! Al die technieken die de judoka leert op zijn weg, zijn vaardigheden (jutsu) die hij net zo hard nodig heeft als de jujutsuka en degene die na lang ploeteren heeft geleerd zijn hakama te vouwen. 

Je zou mogen zeggen dat de 'dô' het grotere doel en ordening is, maar de 'jutsu' een middel om daar te komen.  Beide elementen hebben elkaar hard nodig. Zonder vaardigheid bereik je namelijk je doel niet en sta je stil op je weg...

Geen opmerkingen:

Een reactie posten